“Ik wist wat ik later wilde worden: meester!”
Tegenover mij zit een jonge man van midden 20. Hij oogt moe en wat verdrietig. Tijdens dit kennismakingsgesprek vertelt hij dat hij als kind al wist wat hij wilde worden: meester! Hij was toen al dol op kinderen, onder andere vanwege hun puurheid, hun leergierigheid en hun behoefte om de wereld te begrijpen.
Tijdens de stageperiode halverwege de PABO-opleiding sloop de twijfel naar binnen: “Past dit werk nu wel echt bij mij?” “De kinderen, ze zijn zo druk en orde houden kost me moeite.” “Zit er wel genoeg uitdaging in voor mij?” Met veel inzet en moeite en studievertraging heeft hij uiteindelijk toch de PABO afgerond en zijn diploma behaald. En nu zit hij hier met de vraag: “Hoe verder?” Zijn hoop is gevestigd op de kerntalentenanalyset, want dat gaat immers over wie je bént en wat je wílt en niet over wat je kán.
Een baan die op het lijf is geschreven en toch…
Het is enkele weken later als de kerntalentenanalyse is uitgevoerd en ik hem de uitkomst hiervan vertel. Wanneer we de zeven competenties die de wezenlijke aspecten van lerarenbekwaamheid in kaart brengen ter hand nemen*, kunnen we niet anders dan concluderen dat hij alles in zich heeft om hieraan te kunnen voldoen en het vak van leraar hem absoluut past. (*opgesteld door SBL = Stichting Beroepskwaliteit Leraren en ander onderwijspersoneel)
Zo is op het interpersoonlijke, pedagogische en organisatorische vlak van nature alles in aanleg aanwezig wat hij nodig heeft. Daarbij is hij in veel verschillende dingen geïnteresseerd en wil een leven lang blijven leren en ontwikkelen. Samenwerken met collega’s en een goed contact onderhouden met ouders en andere betrokkenen bij het kind zou hem, gelet op zijn sterke kerntalenten, veel energie moeten geven. Hij is dol op teamwerk, houdt rekening met de ander en heeft een sterk inlevingsvermogen. Het maakt hem niet uit of dat teamwerk is met een strikte structuur of dat hij een stuk eigen vrijheid krijgt. Verder staat hij open voor feedback en reflecteert graag op zichzelf. Kortom, gelet op zijn kerntalenten zou hij zich als meester als een vis in het water moeten voelen en iedere dag vol energie moeten zijn als hij naar school komt en weer gaat.
En toch……
Kerntalenten in perspectief
Wat deze jonge leraar hoogstwaarschijnlijk parten speelt, zijn de neveneffecten van enkele van zijn sterke kerntalenten en combinaties van kerntalenten. Zo is hij extra gevoelig voor spanning, sfeer, emotie en prikkels. Daarbij wil hij zich graag invoelen en inleven in de ander met loslating van zichzelf. Dit brengt met zich mee dat “nee” zeggen hem niet gemakkelijk afgaat; hij wil de ander namelijk zooo graag mentaal goed doen.
Ook wil deze leerkracht graag soepel zijn in de omgang met anderen en past hij zich gemakkelijk aan. Daar wordt hij blij van en dat gééft hem energie. Tegelijk brengt dit met zich mee dat hij beïnvloedbaar is. Met dit alles bij elkaar ligt het gevaar op de loer dat deze jonge leraar zich verliest in de ander of situaties.
Enkele kleine kerntalenten geven aan dat deze leerkracht behoefte heeft aan veiligheid en hij liever geen risico’s hoeft te nemen. Hij hoeft niet zo nodig zelfredzaam en zelfsturend te zijn. Sterker nog: het kost hem energie en hij laat zich liever leiden door de groep voordat hij in actie komt. Verder heeft hij een sterke behoefte aan aandacht en wil hij graag letterlijk gezien worden. In de klas zijn natuurlijk alle ogen op hem gericht, maar wordt hij en wat hij realiseert ook letterlijk gezien door zijn leidinggevende, collega’s en ouders?
Het bewust inzetten van zijn sterke rationele kerntalenten zal deze leraar helpen. Hierdoor zal hij zaken vanaf een afstand, rationeel en met een helikopterview benaderen, beredeneren en berekenen. En van het inzetten van deze kerntalenten krijgt hij energie. Ook is het essentieel dat hij voorziet in de behoeftes die uit zijn sterke kerntalenten naar voren komen. Bijvoorbeeld regelmatig alleen zijn met zijn gedachten en fysieke actie en bewegingsruimte. Gezien zijn leeftijd en ervaring zou het fijn zijn als zijn leidinggevende of collega’s hem hierbij een handje helpen.
Maar er is meer….
Daarover én hoe deze jonge leraar behouden bleef voor het onderwijs in mijn volgende artikel.